3 ARALIK DÜNYA ENGELLİLER GÜNÜ
3 Aralık 2021
Birleşmiş Milletler tarafından 3 Aralık günü, engelli vatandaşlarımızın hakları, topluma kazandırılması ve yaşadığı sorunlara toplumsal farkındalık oluşturulması amacıyla
“Dünya Engelliler Günü” olarak kabul edilmiştir. Bu vesileyle tüm engelli bireylerin, engelli öğrencilerimizin ve ailelerinin bu özel gününü kutlar, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı olarak engelli öğrencilerimizin eğitim-öğretim hayatlarını kolaylaştırmak, sorunlarına kalıcı çözümler bulmak üzere çalışmalarımıza devam ettiğimizi belirtmek isteriz.
Yükseköğretim Kurulumuz “Engelsiz Erişim ve Engelsiz Eğitim" başlıkları altında yapmış olduğu çalışmalarla yükseköğretim kurumlarımızı tüm öğrencilerimiz için erişilebilir kılmayı hedeflemektedir. Nitekim bu bağlamda 2018 yılında ilki verilen
Engelsiz Üniversite Ödülleri, üniversitelerimizi fiziksel mekânlarda, eğitimde ve sosyokültürel faaliyetlerde erişilebilir kılmak için özendirici, teşvik edici olmuş ve pek çok üniversitemiz bu konuda komisyonlar oluşturarak çalışmalarına hız kazandırmıştır.
Hâlihazırda
YÖKSİS verilerine göre 54.515 engelli öğrencimiz bulunmaktadır. Bu öğrencilerimizin
29.032’si önlisans, 25.079’u lisans, 344’ü yüksek lisans ve 60’ı doktora düzeyinde eğitim görmektedir. Öğrencilerin yaklaşık %70’i açıköğretim programlarında yer almaktadır. Engelli öğrenci sayılarının YÖKSİS'te kayıtlı bulunanlardan daha yüksek olduğu tahmin edilmektedir. Öğrencilerin engel durumlarını üniversitelerine bildirmemesi durumunda maalesef gerçek rakamlar YÖKSİS verilerine yansımamaktadır. Bu bağlamda tüm engelli öğrencilere ulaşmak için yükseköğretim kurumlarımızın farkındalık arttırıcı çalışmalar yapması beklenmektedir.
Her yıl "Engelsiz Üniversite Ödülleri" veriliyor
Üniversitelerimizde tüm öğrencilerimizin kampüs yaşamına kazandırılması amacıyla başlayan çalışmalar sonucunda yüzlerce kriter belirlenmiş ve bu kriterler teşvik edici olmak üzere ödüllerle ilişkilendirilmiştir. İlki 2018 yılında verilen
Engelsiz Üniversite Ödülleri, üniversitelerimizi
fiziksel mekânlarda, eğitimde ve sosyokültürel faaliyetlerde erişilebilir kılmak için özendirici, teşvik edici olmuştur. Bu ödüllerin alınabilmesi için yüzlerce maddeden oluşan kriterler hedef olarak gösterilmiş ve çalışmaların yıl içerisine yayılarak süreklilik kazanması da sağlanmıştır.
Ödüllerin ilk verildiği 2018 yılında 41 üniversiteden 318 başvuru var iken
2021 yılında bu sayı 116 üniversiteden 947’ye yükselmiştir.
Burslar ve Açılan Programlar
Yükseköğretimde ilk kez lisansüstü eğitimde
Türk İşaret Dili TercümanlığıTezli/Tezsiz Yüksek Lisans Programları ile Doktora Programı açılmıştır.
YÖK 100/2000 Doktora Burs Programı kapsamında engelli çalışmalarına yönelik öncelikli alanları belirlenerek
özel eğitim, işaret dili gibi bazı alanlara burs verilmiştir.
Ergoterapi, Dil Konuşma Terapisi alanlarında yeni lisans ve lisansüstü programlar
ile 8 üniversitemizde Otizm Spektrum Bozukluğu Eğitimi Anabilim Dalı
açılmıştır.
Yurtdışında Gölge Eğitici olarak bilinen kişileri akademik ortamda yetiştirmek üzere üç vakıf üniversitesinde
Engelliler İçin Gölge Öğreticilik önlisans programı açılmıştır.
Küresel Salgın Sürecinde Engelli Öğrencilere Yönelik Alınan Tedbirler
Uzaktan ve dijital ortamda eğitimin devam ettiği koronavirüs salgını sürecinde
uzaktan öğretim yol haritası belirlenerek engel grubuna göre programların erişilebilir olma,
online sınavlarda engel durumuna göre imkan ve tedbirlerin alınması, öğrencilerin yükseköğretimle bağlantısının kopmaması için özen gösterilmesi ve engelli öğrencilerin düzenli aralıklarla aile ve öğrenciyle temasa geçilmesine ilişkin kararlar alınmıştır. Hazırlanan
'Küresel Salgında Yeni Normalleşme Süreci Rehberi' ile
'Küresel Salgın Bağlamında Yükseköğretim Kurumlarında Sağlıklı ve Temiz Ortamların Geliştirilmesi Kılavuzu' nda uzaktan öğretimi engelli öğrencilere erişilebilir kılmak için gerekli tedbirlerin alınması ile ilgili önerilere de yer verilmiştir.
Küresel salgın sürecinde engelli öğrencilere yönelik olarak alınan tedbirleri ve mevcut durumu değerlendirmek üzere YÖK Engelli Öğrenci Çalışma Grubu bir anket
düzenlenmiş ve sonuçları yayımlanmıştır.
Engelli bireylerin önlisans, lisans ve lisansüstü eğitimlerde karşılaştıkları güçlükleri göz önünde bulundurarak yükseköğretime girişte ve her düzeydeki eğitimlerine yönelik
mevzuat çalışmaları yapılmaya devam edilmektedir.